Uwagi ogólne

do ustalenia

• ile jest czytań i które, czy są dłuższe czy krótsze
• które modlitwy są między czytaniami: do wyboru są po: 1 (Rdz), 3 (Wj), 4 (Iz) można wybrać dowolną z opuszczonych, 7 (Ez)
• kto śpiewa Exsultet
• która jest Modlitwa Eucharystyczna
• chrzest i bierzmowanie:
  • czy to są dzieci czy dorośli (chrzest dzieci jest słabym pomysłem, bo dzieci nie wytrzymają)
  • jak mają na imię, żeby dopisać do litanii
  • przepatrzeć dokładnie, jak się zmieniają teksty liturgii chrzcielnej
  • wypada żeby zanieśli procesję z darami
• ze scholą/organistą
  • kto śpiewa Alleluja przed psalmem allelujatycznym (nawet jeśli nikt)
  • kto śpiewa litanię (rubryka mówi, że dwóch kantorów)
    • jeśli są chrzczeni, to są wstawki i wypada dodać imiona świętych patronów
• przy procesji warto się chociaż trochę zorientować, jak są zorganizowane sztandary, feretrony, baldachim i co tam jeszcze mają

Funkcje do podziału

• ministranci światła (4) do niesienia paschału i akcesoriów oraz rozdawania światła ludziom i do zabierania świeczek koncelebransom
• Liturgia Słowa: 8 czytań, 8 psalmów (ostatni allelujatyczny)
• modlitwa powszechna
• trybularz, łódka
• kociołek
• ministranci ołtarza
• dzwonki (również na Gloria)
• do procesji rezurekcyjnej:
  • krzyż
  • welon
• ze dwóch ceremoniarzy pomocniczych: procesje i ołtarz

Nie zapomnij

• Paschał
  • osłonka i/lub zapasowy lampion adwentowy
  • grona i ew. rylec
  • knot/zapałka do kominka
• chrzcielnica
  • kociołek do pokropienia, kropidło
  • dzbanek do lania wody z chrzcielnicy do kociołka
• księgi i teksty:
  • mszał ×2 (miejsce przewodniczenia, Exsultet) — obydwa mogą być cienkie, do miejsca przewodniczenia lepszy sztywny
  • lekcjonarz ×1
  • książeczki do koncelebry (normalne, nie z Wielkiego Czwartku)
  • rytuał, jeśli jest chrzest
  • wstęp i zakończenie modlitwy powszechnej
  • kartka z ogłoszeniami
• mikrofon bezprzewodowy
  • tuba na dwór
• trybularz, łódka
• do procesji rezurekcyjnej:
  • welon;
  • krzyż procesyjny z czerwoną stułą.
  • więcej tub

Przebieg

Przed liturgią warto żeby był komentarz.

procesja do ogniska

Kolejność procesji z zakrystii do ogniska ma ułatwić ustawienie procesji od ogniska do kościoła. Jeśli ognisko jest po drodze, to wyruszamy z zakrystii jak w tej drugiej procesji, czyli od kadzidła. Jeśli procesja zawraca, trzeba z zakrystii wyjść odwrotnie, czyli od młodszych ministrantów.

Nie ma krzyża i świec.

przygotowanie i zapalenie Paschału

• poświęcenie ognia
• rycie i nabijanie
• zapalenie Paschału
• zasypanie kadzidła (nie ma okadzenia)

procesja od ogniska

W takiej kolejności:

• trybularz, łódka
• paschał
• celebrans
• koncelebransi
• ministranci (od najstarszych)

„Światło Chrystusa”:

1. zapalaja celebrans (nie koncelebransi)
2. zapalają wszyscy (koncelebransi, ministranci, ludzie)
3. światła w kościele (bezpańskie)

Pierwsze „Światło” można zrobić jeszcze w rejonie ogniska, żeby ludzie nie mieli okazji się dopchnąć.

Nieosłonięty Paschał może zgasnąć w przejściu (wejście do kościoła działa jak dysza), więc można mieć zapasowy lampion albo chociaż zapalniczkę.

Orędzie Wielkanocne

Po procesji celebrans idzie na miejsce przewodniczenia.

• (może być komentarz)
• zasypanie
• jeśli jest diakon: błogosławieństwo
• Exsultet

Po Exsultecie wszyscy gaszą świece. Na ambonie trzeba podmienić Mszał na lekcjonarz.

Liturgia Słowa

• komentarz celebransa z Mszału
• czytania 1-7 (do Ez)
• (może być komentarz)
• zapala się świece na ołtarzu
• Gloria, grają organy, dzwonią dzwonki
• kolekta
• Epistoła (czytanie 8)
• wstajemy, Alleluja (być może ksiądz z Mszału)
• psalm allelujatyczny
• Ewangelia (bez Ewangeliarza i świec, z zasypaniem podczas trzeciej zwrotki)
• homilia

Liturgia Chrzcielna

Jeśli jest dłuższa droga do chrzcielnicy, trzeba zrobić procesję, podczas której śpiewa się litanię (wtedy jest przed wprowadzeniem). Poniżej wariant bez procesji.

Jeśli nie ma ludzi do chrztu, można zrobić uproszczone błogosławieństwo wody do pokropienia, bez wstawiania Paschału. Tego wariantu nie spotkałem.

• (ustawia się chrzcielnicę na środku, jeśli jest przenośna)
• celebrans podchodzi do chrzcielnicy (a z nim księga i mikrofon)
• komentarz celebransa z Mszału
• litania
• jeśli jest chrzest, po litanii jest modlitwa
• błogosławieństwo wody chrzcielnej
• (chrzest i bierzmowanie jeśli jest)
• odnowienie przyrzeczeń chrztu
• pokropienie wodą
• celebrans wraca do miejsca przewodniczenia
• modlitwa powszechna

Liturgia Eucharystyczna

• przygotowanie ołtarza: mszał, kielich, 2 korporały, ...
• Msza idzie normalnie, przy czym w Pf 16 jest wstawka
• Modlitwa po Komunii

procesja rezurekcyjna

Jeśli nie ma procesji, po Modlitwie po Komunii jest błogosławieństwo i wyjście. Lepiej wtedy wyjść na krótko, żeby nie pomylić z procesją.

Jeśli jest procesja, powinno się ją zacząć od grobu, ale jeśli nie da się tam dopchać, można przynieść monstrancję na ołtarz.

• okadzenie
• wprowadzenie celebransa
• welon
• ustawienie procesji:
  1. krzyż i świece
  2. figura Chrystusa Zmartwychwstałego
  3. sztandary, feretrony, wszelkie inne badziewie, co koniecznie musi być
  4. dzwonki
  5. ministranci
  6. diakoni
  7. koncelebransi
  8. (bielanki)
  9. kadzidło
  10. celebrans z Najświętszym Sakramentem pod baldachimem
• procesja dookoła kościoła
• po powrocie ustawia się krzyż i figurę na ołtarzu
• Te Deum
• aklamacja celebransa
• modlitwa
• błogosławieństwo Najświętszym Sakramentem

poszczególne funkcje

ministrant księgi

Trzeba ogarniać wszyściusieńko i pokazywać księdzu paluchem. Zwłaszcza modlitwy między czytaniami i liturgię chrzcielną w zależności od tego, czy są ludzie do chrztu, czy nie.

• przed liturgią: położyć Exsultet na ambonie
• księga przy ognisku (praktycznie cały czas)
• niekoniecznie „Światło Chrystusa” (tam tylko mikrofon)
• po dojściu: mszał na ambonę (jeśli nie było go tam wcześniej)
• przed Exsultetem, jeśli jest diakon: można podać błogosławieństwo diakona
• po Exsultecie przed pierwszym czytaniem: na ambonie zamienić Mszał na lekcjonarz (lepiej żeby to lektor zrobił)
• po Exsultecie przed Liturgią Słowa: podać komentarz
• między czytaniami są modlitwy (uwaga na te do wyboru) i kolekta
• może być potrzebny Mszał na Alleluja po Epistole
• liturgia chrzcielna przy chrzcielnicy (praktycznie cały czas)
  • wprowadzenie (jeśli nikt nie jest chrzczony, trzecie)
  • litania, jeśli ksiądz śpiewa
  • jeśli jest ktoś do chrztu, jest dodatkowa modlitwa
  • błogosławieństwo wody (jedna z dwóch wersji, pewnie pierwsza)
  • (chrzest lub bierzmowanie z rytuału)
  • odnowienie przyrzeczeń
  • (po pokropieniu już nie potrzeba)
• (wstęp i zakończenie modlitwy powszechnej)
• Mszał na ołtarz przy przygotowaniu ołtarza
• Mszał z ołtarza po Komunii
• modlitwa po Komunii
• kartka z ogłoszeniami
• jeśli nie ma procesji:
  • (uroczyste błogosławieństwo)
• jeśli jest procesja rezurekcyjna:
  • podać wprowadzenie do procesji po okadzeniu
  • (podczas procesji nie potrzeba)
  • po procesji i po Te Deum jest aklamacja i modlitwa

ministranci światła

Dzisiaj robią sporo. Potrzeba co najmniej czterech. Ze dwóch musi być rosłych, żeby ustawiać Paschał na świeczniku, z czego jeden pewnie niesie go w procesji do ogniska.

• zanieść Paschał do ogniska
• zanieść grona i dużą zapałkę
• zanieść zapasowy lampion i mieć awaryjne zapałki/zapalniczkę
• roznoszenie zapalonego światła (wszystkich czterech)
• po dojściu pomóc diakonowi ustawić Paschał
• rozdawanie i zabieranie świeczek koncelebransom
• przed Gloria zapalić świece na ołtarzu
• na błogosławieństwo wody chrzcielnej trzeba pomóc wstawić Paschał do wody (wychodzi się z ławek gdzieś koło „w wodach Jordanu”)
• świece w procesji rezurekcyjnej

Nie ma świec na Ewangelię!

Ludzie mają zapalone świece (tak je trzeba rozdawać koncelebransom):

• od drugiego „Światło Chrystusa” do końca Exsultetu
• po błogosławieństwie wody chrzcielnej, na odnowienie przyrzeczeń do kiedy?

kadzidło

• po zapaleniu Paschału jest zasypanie do procesji (nie okadza się wtedy Paschału)
• po dojściu do prezbiterium przed Exsultetem jest zasypanie na miejscu przewodniczenia; przed Exsultetem okadza się księgę i Paschał
• na Exsultet lepiej jest zdusić kadzielnicę, żeby nie dawała po gardle śpiewającemu
• na Ewangelię normalnie, przy czym prawdopodobnie nie ma Ewangeliarza; przed Ewangelią jest zasypanie podczas psalmu allelujatycznego, na trzeciej zwrotce (o kamieniu)
• podczas przygotowania darów normalnie; rubryka nie mówi, czy okadzając ołtarz należy okadzić obok krzyża i świętych obrazów również Paschał (więc może być różnie)
• podczas przeistoczenia normalnie
• procesja rezurekcyjna:
  • po przyjściu do grobu albo po wystawieniu na ołtarzu

różne funkcje

• kociołek do pokropienia, po odnowieniu przyrzeczeń
• welon jest potrzebny na procesję rezurekcyjną i na błogosławieństwo po niej
• krzyż jest tylko na procesję rezurekcyjną i powinien mieć czerwoną stułę
• ministranci ołtarza powinni zostawić na ołtarzu korporał do wystawienia w ramach procesji rezurekcyjnej

diakon

Ponad to, co zwykle:

• niesie Paschał
• śpiewa Exsultet (jeśli umie), wcześniej okadzając księgę i Paschał
• śpiewa „Idźcie w pokoju Chrystusa, Alleluja, alleluja.” (jw.)

varia

Tak jak wczoraj należy się skupić na tym, co faktycznie jest znakiem, a to, czego nie ma, nie powinno być celebrowane. Nie celebrujemy:

• wieszania stuły na krzyżu (chociaż jeśli krzyż procesyjny jest wyniesiony, można go po cichu skonfigurować przed procesją rezurekcyjną).

Jeśli procesja rezurekcyjna jest pod Wigilii, można gdzieś w okolicach ogłoszeń (albo nawet podczas Komunii) założyć coś pod albę. Warto sprawdzić prognozę pogody, jaka będzie temperatura. Jeśli będzie naprawdę zimno, trzeba przewidzieć czas, żeby wszyscy, łącznie z koncelebransami, się przebrali.

Po liturgii sprzątamy kościół, wieszamy stuły na krzyżach etc.

Jeśli ktoś odprawia w jakiejś intencji, można ją przeczytać przed liturgią. W czasie liturgii nie ma kiedy.

muzyka

Istnieje opracowanie stworzenia świata (pierwsze czytanie) w formie melorecytacji przy współudziale scholi. Ktoś może wpaść na taki pomysł.

Istnieje też popularna melodia hymnu z Wj. Jeśli się jej używa, trzeba solistę nazwać psałterzystą i powiedzieć mu, że śpiewa z ambony.